Οι πρωτοβουλίες πολιτών και το "νέο" στην αυτοδιοίκηση

Από τα σχόλια των τοπικών εφημερίδων που αφορούσαν την Ανεξάρτητη Κίνηση Πολιτών Λέσβου που δημοσιεύτηκαν στις 31 Ιανουαρίου, θα σταθώ στο παρακάτω σχόλιο της εφημερίδας «Εμπρός».

Προσωπικά πιστεύω ότι ένα από τα θετικά χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας είναι ότι διαθέτει αντανακλαστικά αντίδρασης για να επιβιώσει σε δύσκολες συνθήκες, σε περίοδο κρίσης και μεγάλης ανάγκης. Για παράδειγμα, τα τελευταία χρόνια λόγω των εξαιρετικά δύσκολων συνθηκών επιβίωσης αναπτύσσονται και διαδίδονται σε όλη την έκταση της χώρας κινήματα που καταργούν τους μεσάζοντες, κοινωνικά παντοπωλεία και κοινωνικά ιατρεία, δίκτυα δημιουργικής συμμετοχής και δράσης (atenistas, aeolistas, κ.α.), κινήματα αλληλέγγυας και συνεργατικής οικονομίας, δίκτυα ανταλλαγών, κλπ. Αυτά τα αντανακλαστικά δεν είναι τυχαία και ίσως έχουν τις ρίζες τους σε παλαιότερες μορφές κοινωνικής οργάνωσης, μέσω των οποίων επιβιώσαμε ως έθνος και ως κοινωνία.

[Όσοι θέλετε, δείτε το έργο «Αγροτικά» του μεγάλου Έλληνα αγροτολόγου Κωνσταντίνου Καραβίδα (1890-1973) στο οποίο αναφέρεται αναλυτικά στους σχηματισμούς κοινωνικοοικονομικής οργάνωσης των αυτοδιαχειριζόμενων ελληνικών κοινοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι οποίοι επιβίωσαν μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα.]

Σε περιόδους κρίσης, λοιπόν, το ζητούμενο είναι οι «από κάτω προς τα πάνω» προσεγγίσεις και πρωτοβουλίες πολιτών όπως αυτές που αρχίζουν να διαμορφώνονται στον τόπο μας, κάτι που σωστά αναφέρει ο δημοσιογράφος. Όταν οι παλαιότερες δομές και οι άνθρωποι αδυνατούν να προσφέρουν λύσεις και να (συν-)εργαστούν για την εξέλιξη της κοινωνίας, τότε νέες πρωτοβουλίες πρέπει να λαμβάνονται προτείνοντας κάτι διαφορετικό. Αυτές οι πρωτοβουλίες,  αν εξελιχθούν σωστά, θα οδηγήσουν σε επαναδιαμόρφωση των κοινωνικών και πολιτικών δομών (όχι απλά σε «αλλαγή σκυτάλης») και πρωτίστως σε καλλιέργεια ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ (κοινωνικής, περιβαλλοντικής και πολιτικής). Για να γίνει αυτό πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στον Άνθρωπο και σε ουμανιστικές προσεγγίσεις. Διότι μέσω του ανθρώπου θα αλλάξουν οι δομές… και όχι το αντίθετο.

Τέτοιες κινήσεις στη Λέσβο είναι η Ανεξάρτητη Κίνηση Πολιτών Λέσβου «Κοινή Λογική», όπως και η αντίστοιχη κίνηση της Γέρας «αΓΕΡΑστη Ανεξάρτητη Κίνηση». Πολύ πιθανόν να δημιουργηθούν και άλλες ανάλογες κινήσεις σε όλη τη Λέσβο. Το επιτάσσουν οι καιροί και οι συνθήκες… Οι ενεργοί πολίτες  οφείλουν να διαδώσουν το μήνυμα. Είπαμε: «είμαστε οι Πρωτόγονοι μιας Νέας Συνειδητότητας» και όλοι εμείς, ως κοινωνία, θα καθορίσουμε το μέλλον μας. Η περαιτέρω εξέλιξη των πρωτοβουλιών θα επιτευχθεί μέσα από ανοιχτές διαδικασίες στις οποίες ο πολίτης θα κληθεί να συμμετέχει υπεύθυνα. Έτσι θα γίνουν προτάσεις (ξεφεύγοντας από αντιδράσεις και συνθηματολογία), θα συμφωνηθεί η κατεύθυνση, θα τεθούν οι συλλογικοί στόχοι, θα επιλεχθεί η μέθοδος και θα διαμορφωθεί η πολιτική.

Ωστόσο, κάποια μέλη της τοπικής μας κοινωνίας, δεν φαίνεται να βλέπουν με καλό μάτι τέτοιες κινήσεις. Ο προβληματισμός μου: Ποιοι  είναι αυτοί που μπορεί να ΜΗΝ επιθυμούν την ύπαρξη τέτοιων «από κάτω προς τα πάνω» πρωτοβουλιών και να το εκφράζουν ποικιλοτρόπως; Τι, αλήθεια, εκπροσωπούν; Σκεφτείτε το… και καλό θα είναι να το σκεφτούν και αυτοί...

Ναι, όπως λέει ο δημοσιογράφος: «όλα δείχνουν πως κάτι νέο πάει να δημιουργηθεί»... ποιοι το επιθυμούν και ποιοι όχι;