Παρασκευή 29 Μαΐου 2015

Οργανισμός Τουριστικής Προβολής ή …σχεδιασμός ολοκληρωμένης και βιώσιμης νησιωτικής ανάπτυξης;


Τα νησιά μας χαρακτηρίζονται από δυσμενή ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά, πληθυσμιακή γήρανση, χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης και δια βίου εκπαίδευσης, χαμηλό ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ σε σχέση με τις περιοχές της ενδοχώρας και από το χαμηλότερο ποσοστό καινοτομίας στην Ελλάδα[1]. Όμως, η συνδυαστική αξιοποίηση των πολιτισμικών και φυσικών πόρων είναι το εξέχον συγκριτικό μας πλεονέκτημα. Γι’ αυτό και εν όψει των συνεχών περιβαλλοντικών πιέσεων και της υποβάθμισης, πρέπει να φροντίσουμε να διαχειριστούμε σωστά το φυσικό και δομημένο περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, την υλική και άυλη κληρονομιά, δηλαδή το μοναδικό τοπίο μας, το οποίο αποτελεί τον τοπικό μας πλούτο και το κοινό μας αγαθό. Η βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών του Βορείου Αιγαίου, όπως και άλλων ελληνικών και ευρωπαϊκών νησιών, θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω ανάπτυξης της έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας, η οποία είναι η πολιτική που προτείνεται συνεχώς σε επιστημονικό αλλά και σε πολιτικό επίπεδο[2] και μετουσιώνεται σε στόχο/στόχους από τα διάφορα κοινοτικά προγράμματα[3].

Βασικό ζητούμενο, η σωστή και συνδυαστική αξιοποίηση 
των φυσικών και πολιτισμικών μας πόρων. Έργο του Pawel Kuczynski

Η Στρατηγική «Έξυπνη Εξειδίκευση» βασίζεται στην «Ευρώπη 2020» που είναι η αναπτυξιακή στρατηγική για την επόμενη δεκαετία και έχει υιοθετηθεί από όλα τα Κράτη-Μέλη της ΕΕ. Η πολιτική αυτή προσαρμόζεται σε περιφερειακό πλαίσιο ανά την Ελλάδα. Αποτελεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική ανάπτυξης βασισμένη στη γνώση, στην έρευνα και την καινοτομία, στην τεχνολογική ανάπτυξη, στην εξωστρέφεια και στη δυναμική για αριστεία και προάγει την τοπικότητα, την ποιότητα, την απασχόληση, την επιχειρηματικότητα και την αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων. Βασικός στόχος είναι η ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που καθιστούν ένα τόπο ή ένα τοπίο μοναδικό σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Ενδεικτικά: δημιουργία προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, ενσωμάτωση καινοτομιών και ποιοτική αναβάθμιση σε όλη τη διαδικασία παραγωγής και διακίνησης προϊόντων, προώθηση τυποποίησης, βελτίωση παρεχόμενων υπηρεσιών από την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και τις τουριστικές επιχειρήσεις, δημιουργία προϊόντων ονομασίας προέλευσης και διασύνδεση με τουρισμό, δημιουργία και ανάπλαση κοινόχρηστων και πράσινων χώρων, διαμόρφωση ενεργειακού σχεδιασμού και αξιοποίηση των ΑΠΕ, ορθή και ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων, ανάπτυξη συνολικής νησιωτικής ταυτότητας (brand name), δημιουργία και διάδοση ΚοινΣΕπ και νέων παραγωγικών μονάδων, κλπ. Όλα τα παραπάνω, συνδυαστικά, θα συμβάλλουν σε μια ολοκληρωμένη και βιώσιμη νησιωτική ανάπτυξη. 

Για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου έχει ήδη εκπονηθεί ένα στρατηγικό πλαίσιο για την «Έξυπνη Εξειδίκευση» από ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Αιγαίου: http://www.pepba.gr/upload/ris3_pba.zip. Η μελέτη προτείνει τη δημιουργία μιας δομής υλοποίησης της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης που αφορά συνδυαστικά τον πρωτογενή τομέα και την μεταποίηση, αλλά και τον τουρισμό-πολιτισμό. Η συνδυαστική ανάπτυξη γεωργίας-κτηνοτροφίας-αλιείας, μεταποίησης και ειδικών μορφών τουρισμού μέσα σε πλαίσια μικρής κλίμακας με σεβασμό στην παράδοση, στο τοπίο και στο φυσικό περιβάλλον, αποτελούν το δικό μας μοχλό ανάπτυξης. Ασφαλώς κάτι τέτοιο απαιτεί όραμα, σχέδιο και επιλογή των κατάλληλων ανθρώπων υψηλής κατάρτισης (μακριά από πελατειακές λογικές) που θα έρχονται σε καθημερινή επαφή με τις επιχειρήσεις αλλά και κέντρα λήψης αποφάσεων σχεδιασμού και εφαρμογής πολιτικών. Συνεπώς, αποσπασματικές λογικές ίδρυσης ενός Οργανισμού Τουριστικής Προβολής Λέσβου δεν θα βοηθήσουν στην επίτευξη μιας ολοκληρωμένης και βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης. Ο σχεδιασμός μιας τέτοιας ανάπτυξης θα πρέπει να γίνεται από ειδικούς (όπως συνέβη στην περίπτωση της Έξυπνης Εξειδίκευσης) μετά από πολύπλευρη και ενδελεχή έρευνα (και στη συνέχεια να εγκρίνεται από τα αρμόδια όργανα ή/και να τίθεται, ίσως, αν κρίνεται απαραίτητο, σε δημόσια διαβούλευση) και όχι να σχεδιάζεται «στο πόδι» από πολιτικούς. Η πρόταση του στρατηγικού πλαισίου από την ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Αιγαίου είναι αμφίβολο αν υλοποιηθεί. Για να οικοδομηθεί κάτι πραγματικά αξιόλογο και αποτελεσματικό, που θα έχει προοπτική και μπορεί να θέσει τις βάσεις ανάπτυξης, πρέπει να υπάρξει υπεύθυνη αποτίμηση της κατάστασης, σύμπνοια, συναντίληψη και στήριξη πολλών φορέων και φυσικά πολιτική βούληση. Τώρα είναι η ευκαιρία μας... Προς αυτή την κατεύθυνση, θα μπορούσε, ίσως, να αξιοποιηθεί το νεοσύστατο Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.

Προτείνεται, λοιπόν, αντί να ιδρυθεί ο Οργανισμός Τουριστικής Προβολής, να εξεταστεί προσεκτικά από όλους τους φορείς η προτεινόμενη «Δομή υλοποίησης της στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου» (που θα εμπεριέχει και το κομμάτι του "τουρισμού", το οποίο δεν θα έπρεπε να προσεγγίζεται αποσπασματικά) για να υπάρξει κοινή, μαζική και στοχευμένη καταβολή προσπαθειών προς αυτή την κατεύθυνση καθότι, σήμερα, απαιτούνται ολοκληρωμένες και βιώσιμες προσεγγίσεις.

ΥΓ: Αν πάλι κάποιοι εμμένουν στην ίδρυσή του ας λάβουν υπόψη αυτές τις δυο παρεμβάσεις:
α) http://www.lesvospost.com/2015/06/blog-post_19.html
β)http://www.politeslesvou.gr/ta-nea-mas/item/109-deltio-typou-organismos-touristikis-provolis-kleidia-i-symmetoxi-kai-i-synergasia






[1] Το Βόρειο Αιγαίο εμφανίζει το χαμηλότερο ποσοστό επιχειρήσεων με καινοτομία προϊόντων ή/και διαδικασίας, βάσει των στοιχείων έρευνας του ΕΚΤ http://metrics.ekt.gr/sites/metrics/files/CIS_2010-2012_Greece_el.pdf. Η έρευνα βασίζεται σε στοιχεία που μετράνε την είσοδο νέων ή σημαντικά βελτιωμένων προϊόντων ή υπηρεσιών ή διαδικασιών παραγωγής στην αγορά και εμφανίζει πρώτη την Περιφέρεια Κρήτης με μεγάλη μάλιστα διαφορά από τις επόμενες (50,5%), ενώ στην τελευταία θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (9,4%).

[2] http://www.espon.eu/export/sites/default/Documents/Projects/TargetedAnalyses/EUROISLANDS/FinalReport_foreword_CU-16-11-2011.pdf και http://www.dbresearch.com/PROD/DBR_INTERNET_EN-PROD/PROD0000000000283994.pdf 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου