Τα φωτογραφικά ντοκουμέντα (7/2010) που δεν συνάδουν με το επίσημο πόρισμα της αυτοψίας της Δ/νσης ΠΕΧΩ Β. Αιγαίου την 19/5/2010, στο οποίο αναφέρεται ότι «ο ακάλυπτος χώρος, στο σύνολό του, ήταν ελεύθερος από πυρήνα και διακρινόταν ευκρινώς η τσιμεντόστρωσή του». Μάλιστα, η ίδια κατάσταση επικρατεί μέχρι σήμερα, δίχως αυτό να απασχολεί στο βαθμό που πρέπει τους αρμοδίους...
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΜΦΙΛΩΝ
Πάμφιλα, 24 / 11 / 2010
ΠΡΟΣ: Δ/νση ΠΕΧΩ Β. Αιγαίου
ΚΟΙΝ: Γρ. Υπουργού Περιβάλλοντος
Γρ. Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης
Γρ. Γ.Γ Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου
Γρ. Νομάρχη Λέσβου
Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος
Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης
Εισαγγελέα Πρωτοδικών
Δ/νση Ανάπτυξης
Δ/νση Υγείας-Πρόνοιας ΝΑ Λέσβου
Με αφορμή την από 25.08.2010 απάντησή σας προς τον Περιβαλλοντικό Σύλλογο Παμφίλων στην από 02.08.2010 επιστολή μας προς πάσα αρμόδια αρχή και φορέα και τις συνεχιζόμενες καταγγελίες των κατοίκων της περιοχής στον σύλλογό μας, οφείλουμε να αναφερθούμε σε συγκεκριμένες παραλήψεις της Διοίκησης για τις οποίες σαφώς και υπάρχουν ευθύνες που πρέπει να αναζητηθούν και φυσικά να αποδοθούν, καθώς πιστεύουμε ότι τα παρακάτω γεγονότα λαμβάνουν χώρα σε πραγματικό χρόνο, σε μια ευνομούμενη Πολιτεία και εις βάρος ενός δοκιμαζόμενου πληθυσμού. Εκτιμάμε ότι το θέμα της συνέχισης λειτουργίας αυτής της πεπαλαιωμένης και κακοδιαχειριζόμενης μονάδας στα Πάμφιλα (τη στιγμή που υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις διάθεσης της ελαιοπυρήνας) είναι κυρίως πολιτικό και φυσικά βρίσκεται στην αντίπερα όχθη της Πράσινης Ανάπτυξης, η οποία σήμερα θεωρητικά αποτελεί τον βασικό άξονα δράσης όσον αφορά το περιβάλλον. Σας ενημερώνουμε λοιπόν ότι γίνεται ευρύς λόγος για άσκηση άνωθεν πιέσεων, ώστε να συνεχίζει να λειτουργεί το πυρηνελαιουργείο-σαπωνοποιείο, παρά το βεβαρημένο ιστορικό παραβάσεων και παρά της αποδεδειγμένης αρνητικότατης επίδρασης σε άνθρωπο και περιβάλλον… Σε κάθε περίπτωση όμως, οι διορισμένοι επιστήμονες του Ελληνικού Κράτους φέρουν την ευθύνη των λόγων και των αποφάσεών τους. Αναφερόμαστε λοιπόν σε συγκεκριμένα ζητήματα και ως εκ τούτου αναμένουμε (ως σύλλογος που έχει έννομο συμφέρον, ως ενεργοί πολίτες, ως κάτοικοι της περιοχής) συγκεκριμένες απαντήσεις και πάνω απ’ όλα Πράξεις.
· Ο Περιβαλλοντικός Σύλλογος Παμφίλων βάσει του καταστατικού του έχει ΧΡΕΟΣ να φροντίζει για την προστασία του περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής και για την διασφάλιση της υγειούς και ασφαλής διαβίωσης των πολιτών, οι οποίοι με το από 14.04.2009 έγγραφο-καταγγελία τους προς όλους τους αρμοδίους δηλώνουν: «Κάτω από αυτές τις απαράδεκτες και μη σύννομες συνθήκες ασφάλειας, υγιεινής και λόγω της συνεχούς διαπιστωμένης ρύπανσης και έχοντας υπόψη όλο το πλούσιο ιστορικό παραβατικότητας της συγκεκριμένης οχλούσας εγκατάστασης και το συμβάν της πυρκαγιάς που εκδηλώθηκε στις 22/11/2008, τίθεται σε κίνδυνο η δημόσια υγεία των πολιτών, καταστρέφεται και υποβαθμίζεται ανυπολόγιστα το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής μας και καταπατούνται τα ανθρώπινά μας δικαιώματα». Οι κάτοικοι αυτοί ζητάνε από την Πολιτεία και τους αρμοδίους να μεριμνήσουν ΑΜΕΣΑ για την ασφαλή τους διαβίωση, για την προστασία του οικισμού και του περιβάλλοντος, για την προστασία της υγείας τους και εν τέλει για ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΤΟΥΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ. Ως «μέριμνα για την διασφάλιση και προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών» και ως μέτρο αντιμετώπισης αυτής της απαράδεκτης κατάστασης που βιώνουν οι συμπολίτες μας (και που περιγράφεται αναλυτικά στις καταγγελίες τους), η Δ/νση ΠΕΧΩ Β. Αιγαίου στην από 25.08.2010 επίσημη απάντησή της επικαλείται ένα Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο που θα ισχύσει σε …12 χρόνια; Όταν κάποιος λοιπόν βάλλεται και προσβάλλεται καθημερινώς με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ψυχική και σωματική του υγεία, θα πρέπει να αρκείται σε μια υπεύθυνη φράση τύπου «σε 12 χρόνια, βάσει του νόμου, θα δικαιωθείς»… Αυτή είναι η υπεύθυνη στάση της Πολιτείας και τα αντανακλαστικά της στα προβλήματα των πολιτών;
· Η οριστική διακοπή λειτουργίας δραστηριοτήτων προβλέπεται από τον Ν. 3325/2005 και τον Ν. 1650/1986 σε περιπτώσεις συνεχόμενης παράβασης. Επειδή τέτοιες περιπτώσεις παρατηρούνται τα τελευταία έξι (6) χρόνια(!!) που δραστηριοποιείται ο σύλλογος, οφείλουμε να ζητήσουμε εφαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας και τίποτα παραπάνω. Για την ακρίβεια μάλιστα, ζητάμε μετεγκατάσταση της μονάδας, κάτι που και η ίδια η ΕΑΣΛ έχει αποφασίσει από το 2005, αλλά επιλέγει να μην πράττει (καθώς όλα αυτά τα χρόνια η επιχείρηση με δική της ευθύνη δεν έχει προβεί σε καμία απτή ενέργεια μετεγκατάστασης). Και ερωτάμε την αρμόδια υπηρεσία για θέματα περιβάλλοντος, τη Δ/νση ΠΕΧΩ:
Καταγράφονται ή όχι -τουλάχιστον τα τελευταία έξι (6) χρόνια- συνεχιζόμενες παραβάσεις από πλευράς της ΕΑΣΛ; Λόγω των συνεχιζόμενων αυτών παραβάσεων και του βεβαρημένου ιστορικού δε θα έπρεπε βάσει του Ν. 3325/2005 και του Ν. 1650/1986 να επιβληθεί ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΚΟΠΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ στην επιχείρηση; Εκτιμάμε ότι κάτι τέτοιο θα κινητοποιούσε τους κρατικούς μηχανισμούς (και όχι μόνο) προς την κατεύθυνση εξεύρεσης μιας μόνιμης λύσης. Αλλιώς θα διαιωνίζεται το πρόβλημα, που κανένας δεν φαίνεται να έχει διάθεση να επιλύσει.
· Επιπλέον ερωτάστε: που είναι η πιστή εφαρμογή των διαλαμβανομένων στα άρθρα 12 και 24 του Ν.3325/2005 εκ μέρους των υπηρεσιών; Γιατί …τυγχάνει όλες οι παρεμβάσεις των αρμοδίων τοπικών υπηρεσιών να γίνονται κατ’ ανάγκη, δηλαδή κατόπιν πρωτοβουλίας του συλλόγου μας ή και αφότου γίνουν καταγγελίες πολιτών σε Αστυνομία και Λιμενικό, ενώ αυτές οι υπηρεσίες υποχρεούνται από το νόμο να διεξάγουν από μόνες τους αιφνίδιους ελέγχους/ αυτοψίες; Πόσοι αιφνίδιοι έλεγχοι -από δικές σας πρωτοβουλίες- πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία 5 χρόνια; Επίσης όπως σας αναφέραμε και στην προηγούμενη επιστολή μας, η αδικαιολόγητη ολιγωρία και ανεπάρκεια των ελεγκτικών μηχανισμών, αποδεικνύεται και από τις στοιχειώδεις ελλείψεις που αναφέρονται στο πόρισμα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος. Γιατί η υπηρεσία σας, σε όσους ελέγχους/ αυτοψίες έχει διεκπεραιώσει, δεν διαπίστωσε καμία από τις δεκάδες σημαντικές (και ευκόλως αντιληπτές) ελλείψεις που αναφέρουν οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος στο πόρισμά τους;
Επίσης, αιτούμαστε ενημέρωση για τα πρόστιμα(;) που αιτήθηκε η Δ/νση ΠΕΧΩ (όχι οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος), ως νόμιμη συνέπεια των κατ’ επανάληψη πολλαπλών παραβάσεων του Ν. 1650/86, κλπ, της ΕΑΣΛ, όπως η ίδια υπηρεσία διαπιστώνει. Παράλληλα, θέτουμε υπόψιν σας και ένα ακόμα ερώτημα: ως πότε ο ρυπαίνων θα μπορεί να συνεχίζει να ρυπαίνει, εξαγοράζοντας την ρύπανση και την παράβαση με πληρωμή; [Και γιατί στον τόπο μας, ούτε το τελευταίο γίνεται;]
· Σύμφωνα με την από 25.08.2010 επιστολή της Δ/νσης ΠΕΧΩ, ο όρος της μετεγκατάστασης της μονάδας στα Πάμφιλα (του πυρηνελαιουργείου-σαπωνοποιείου και όχι μόνο «πυρηνελαιουργείου» όπως αναφέρετε) που έθετε τόσα χρόνια μια υπεύθυνη υπηρεσία προστασίας για συγκεκριμένους λόγους, διαχείρισης και σχεδιασμού του περιβάλλοντος, στόχευε απλά «στην εμπέδωση από τη Διοίκηση της προς απομάκρυνση επιχείρησης, της προς απομάκρυνση επιχείρησης, της οριστικής και αμετάκλητης απόφασης της πολιτείας να τεθεί υπό διαφορετικό καθεστώς χρήσεων γης η συγκεκριμένη περιοχή». Δηλαδή η Δ/νση ΠΕΧΩ Β. Αιγαίου δηλώνει επίσημα ότι ο όρος της μετεγκατάστασης που επέβαλλε τόσα χρόνια στην ΕΑΣΛ δεν ήταν προς εφαρμογή, αλλά προς… εμπέδωση από την επιχείρηση; Από την πλευρά μας γνωρίζουμε ότι η ΕΑΣΛ όφειλε να τηρήσει τους όρους της αδείας, όπως και η Περιφέρεια Β. Αιγαίου όφειλε να ελέγξει την τήρησή τους και όχι να επαφίεται στις όποιες διαβεβαιώσεις και στην «καλή θέληση» της επιχείρησης. Η Δ/νση ΠΕΧΩ, όπως και οι άλλες τοπικές υπηρεσίες, είναι σε θέση να γνωρίζουν τις πραγματικές προθέσεις της επιχείρησης όπως αυτές διαφαίνονται από τις πρακτικές της σε βάθος χρόνου.
· Οι φωτογραφίες που καταθέσαμε ενώπιον της Υπουργού Αγροτ. Ανάπτυξης και που αποστείλαμε στην Υπουργό Περιβάλλοντος, περιγράφουν μια ΑΔΙΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΗ πραγματικότητα που εκθέτει αρκετούς. Δείχνουν μεγάλες ποσότητες επεξεργασμένης ελαιοπυρήνας σε μη στεγασμένο χώρο, σε περίοδο που η ΕΑΣΛ δεν διαθέτει περιβαλλοντική άδεια (και υπάρχουν μέχρι σήμερα), κάτι που απαγορεύεται ρητώς από την Νομοθεσία. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με αυτοψία που πραγματοποιήθηκε στις 19 Μαΐου 2010 από την Δ/νση ΠΕΧΩ διαπιστώθηκε ότι «ο ακάλυπτος χώρος της μονάδας ήταν ελεύθερος από ελαιοπυρήνα», κάτι που διαψεύδουν οι εν λόγω φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν και στον τοπικό τύπο και κατατέθηκαν στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών. Ρωτάμε λοιπόν: είναι νόμιμη ή παράνομη η συγκέντρωση της ελαιοπυρήνας (είτε επεξεργασμένης, είτε ανεπεξέργαστης) σε μη στεγασμένο χώρο, όπως μαρτυράνε οι φωτογραφίες που καταθέσαμε; Γιατί το γεγονός αυτό δεν αναφέρθηκε στην αυτοψία που διενήργησε η υπηρεσία σας (όπου μάλιστα παραδόξως συμπεραίνεται ότι «υπήρξε σοβαρή καταβολή προσπάθειας για οργάνωση και νοικοκύρεμα»);
· Επιπλέον όσον αφορά τη νέα έγκριση της ΜΠΕ που υπέβαλλε η ΕΑΣΛ και διεκπεραίωσε η Δ/νση ΠΕΧΩ (παρόλες τις ελλείψεις, τις ασάφειες, τα αυθαίρετα και ατεκμηρίωτα συμπεράσματα, κλπ), είναι προφανές ότι δεν μπορεί να χορηγείται επισήμως έγκριση ΜΠΕ βασιζόμενη σε μελλοντικές (ή πιθανές) ενέργειες αποθήκευσης της πυρήνας σε στεγασμένο χώρο (όρος που ήδη παραβιάστηκε) ή άδειας διάθεσης στερεών αποβλήτων στον κεντρικό ΧΥΤΑ. Σας επισυνάπτουμε κάποιες επισημάνσεις μας ως προς την ΜΠΕ στις οποίες καλείται η υπηρεσία σας να απαντήσει.
· Τέλος, σας αναφέρουμε ότι δεχόμαστε νέες διαμαρτυρίες-καταγγελίες από κατοίκους της περιοχής που αφοράνε την συσσώρευση ελαιοπυρήνας που συνεπάγεται με δυσάρεστες οσμές, κάτι που εκτιμάμε ότι αποτελεί παράνομη πράξη καθώς απ’ όσο γνωρίζουμε, δεν είναι ακόμα σε ισχύ η ΜΠΕ που έχει εγκριθεί.
Για την επίτευξη της ασφαλούς διαβίωσης και της προστασίας των συμπολιτών μας, σας επισημαίνουμε ξανά ότι η διασφάλιση της ορθής διαχείρισης του εξανίου επιβάλλει τακτική παρακολούθηση του θέματος (με αυτοψίες), καθώς το εξάνιο αποτελεί καρκινογόνο ουσία (στη διάθεσή σας η σχετική βιβλιογραφία) και οι αρμόδιοι πρέπει να μεριμνάνε για την ασφαλή της χρήση, ειδικά όταν η χρήση αυτή γίνεται εντός κατοικημένης περιοχής. Εκτιμάμε ότι πρέπει να ζητηθεί ενημέρωση για τις ποσότητες εξανίου που αγοράζονται (π.χ. μέσω τιμολογίων), και ότι γενικότερα, απαιτείται έλεγχος των ποσοτήτων εξανίου που διατίθενται στην ατμόσφαιρα. Ως σύλλογος οφείλουμε να μεριμνήσουμε επί του θέματος διεξάγοντας έρευνα καρκινογένεσης στην ευρύτερη περιοχή, καθώς όπως καταλαβαίνετε το θέμα είναι ιδιαιτέρως σοβαρό.
Αν λοιπόν, ευθύνη και μέριμνα της Δ/νσης ΠΕΧΩ είναι «η σφαιρική αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων στην περιοχή ευθύνης» γιατί η Δ/νση σας επιτρέπει αυτή την ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ κατάσταση τόσα χρόνια στα Πάμφιλα τη στιγμή που θίγονται άμεσα εκατοντάδες κάτοικοι (βλ. καταγγελία 620 κατοίκων της περιοχής εις βάρος της ΕΑΣΛ); Η γνωστοποίηση προβληματισμών και η έκφραση ανησυχίας, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν την επίσημη μέθοδο λειτουργίας των κρατικών υπηρεσιών που καλούνται να προστατεύσουν ανθρώπους και περιβάλλον, αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα.
Όλα τα παραπάνω, και πολλά άλλα που αναφέρονται σε παλαιότερα τεκμηριωμένα έγγραφά μας, φυσικά και καταδεικνύουν την ανεπαρκή στάση των υπηρεσιών/ αρχών της Πολιτείας στο προκείμενο ζήτημα (όπως αποδεικνύεται και εκ των πραγμάτων) που αποποιούνται των κοινωνικών και πολιτικών τους ευθυνών και μια αδικαιολόγητη ανεκτικότητα ως προς την προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των κατοίκων των Παμφίλων. Δεν πρόκειται απλά για «ένα ακόμα περιβαλλοντικό πρόβλημα», αλλά για μεγάλη Υποβάθμιση φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος μιας κατοικημένης περιοχής και επιπλέον για μια συνειδητή και συνεχή καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην οποία πρέπει να υπάρξει μια άμεση και ουσιαστική απάντηση/ παρέμβαση του Κράτους. Με άλλα λόγια, πρέπει να παύσει άμεσα η λειτουργία αυτού του πεπαλαιωμένου βιομηχανικού συγκροτήματος και να τεθούν σε εφαρμογή οι εναλλακτικές λύσεις που ΥΠΑΡΧΟΥΝ, κάτι που ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΩΣ μεταφέρεται από μήνα σε μήνα και από χρόνο σε χρόνο…
Επιφυλασσόμενοι παντός νομίμου δικαιώματός μας, θα βρισκόμαστε στη διάθεσή της Πολιτείας που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιτρέψει ξανά την διαιώνιση του προβλήματος εις βάρος εκατοντάδων θιγόμενων πολιτών και του περιβάλλοντος, αλλά και εις βάρος της ανάπτυξης και της προόδου αυτού του τόπου.
