Τρίτη 24 Μαΐου 2011

Άνθρωπος και χώρος: μια σημαντική σχέση αγάπης και μίσους. Η περίπτωση των πάρκων της Μυτιλήνης.

Μας λέει ένας γεωγράφος:   Ο τόπος μπορεί να συμβάλλει στη διαμόρφωση βασικών στοιχείων της προσωπικότητας του ατόμου που έχουν να κάνουν με την αντίληψη και τη συμπεριφορά και τα οποία είναι το αποτέλεσμα της σχέσης και αλληλεπίδρασης ανθρώπου και χώρου.

Μας λέει επίσης: Όταν η αίσθηση του τόπου ('sense of place') είναι ασθενής, ο άνθρωπος νιώθει εντονότερα την έλλειψη της αίσθησης του «ανήκειν» και της διαμοιραζόμενης ταυτότητας, γεγονός που τον αποξενώνει από τον υπόλοιπο κόσμο, επιδεινώνοντας το συναίσθημα της μοναξιάς.

Μας λέει ένας περιβαλλοντικός ψυχολόγος: Η ποιότητα της σχέσης ανθρώπου-περιβάλλοντος ανακλάται στη χρήση, διαχείριση και σχεδιασμό του χώρου, επιδρώντας στην ανθρώπινη συμπεριφορά και γενικότερα στον ανθρώπινο ψυχισμό.


Μας λένε οι Aeolistas: "Σήμερα, τα πάρκα της πόλης μας, δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση λόγω αδράνειας και αμέλειας της τοπικής αυτοδιοίκησης (που πάντοτε έχει άλλες προτεραιότητες), αλλά και λόγω αδιαφορίας των πολιτών, των οποίων η σχέση με το δημόσιο χώρο είναι προβληματική. Έτσι έχουμε πάρκα γεμάτα σκουπίδια, συνθήματα, μπογιές και αλόγιστες παρεμβάσεις «επαναστατημένων» νεαρών, πάρκα με σπασμένες ή χαλασμένες λάμπες και φθαρμένα όργανα παιδικής χαράς, πάρκα με σκουριασμένα σίδερα και σαπισμένα ξύλα, πάρκα που έχουν καταντήσει χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων και μηχανών, πάρκα πνιγμένα στα χόρτα. Όμως, τα περισσότερα από τα πάρκα μας είναι πραγματικοί πνεύμονες ζωής. Αποτελούν διαμορφωμένους πράσινους χώρους αναψυχής και κοινωνικοποίησης, μέσα από τους οποίους μπορούν να καλλιεργηθούν συμπεριφορές, συναισθήματα, αντιλήψεις και σχέσεις των πολιτών μεταξύ τους, αλλά και των πολιτών με το αστικό περιβάλλον/ τοπίο τους."


Το τεκμηριώνουν με ένα οδοιπορικό στα πάρκα της πόλης μας, διατηρώντας ενδεχομένως κάποιες ελπίδες αφύπνισης, λόγω πιθανής ενεργοποίησης των σχετικών αντισωμάτων της Πολιτείας και των πολιτών: http://aeolistas.net/2011/05/20/ 


Και προτείνουν τρόπους επαναπροσδιορισμού της σχέσης ανθρώπου και χώρου: "Το Σάββατο 21 Μαΐου προχωρήσαμε στη διοργάνωση ενός ανοικτού γεύματος σε ένα καινούργιο αλλά παραμελημένο πάρκο, το πάρκο Χατζηδήμου. Προτρέψαμε τους συμπολίτες μας να φέρουν το φαγητό και το ποτό τους αλλά προπαντός την καλή τους διάθεση και να δουν «με άλλο μάτι» το δημόσιο χώρο. Περάσαμε όλοι πολύ όμορφα. Αυτό που μας έμεινε ήταν τα χαμόγελα, οι ζωγραφιές και οι δηλώσεις των παιδιών, οι οποίες ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτικές και περιεκτικές σε νοήματα. Στόχος μας είναι να ακολουθήσουν και άλλες δράσεις μας σε πάρκα, προσπαθώντας με κάθε τρόπο να κινητοποιήσουμε ομάδες κατοίκων, κάνοντάς τους να γυρίσουν πίσω στη «γειτονιά» τους. Υπάρχει πραγματική ανάγκη επιστροφής της έννοιας της «γειτονιάς» που έχει πια αρχίσει να χάνεται…"


Σας λέω εγώ: Η Ασχήμια σε οποιαδήποτε μορφή της, ορίζει την Αλήθεια της Ομορφιάς... που αξίζει κάθε προσπάθειας επικράτησης... Και όσο περισσότερο προσπαθείς, τόσο περισσότερη Ασχήμια θα αντικρίζεις.


Ιδιαίτερα περιεκτικός σε νοήματα είναι και ο παραπάνω πίνακας που συνενώνει την ειδυλλιακή και την σκοτεινή "Αρκαδία". Βέβαια, για την περίπτωση της Μυτιλήνης και της εποχής που ζούμε, ίσως πρέπει να αναπαρασταθεί το αντίθετο...

Οι γεωγράφοι: Relph, Tuan, Johnston, Entrikin, Crang, κ.α.
Οι περιβαλλοντικοί ψυχολόγοι: Barker, Mead, Toffler, Ittelson, Schmidt-Denter, κ.α.
Οι Aeolistas: ομάδα πολιτών με σκοπό την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και τη συνεισφορά σε μια ορθότερη διαχείριση του περιβάλλοντος και του τοπίου, κάτι που γενικότερα θα βοηθούσε στον επαναπροσδιορισμό της σχέσης του Λέσβιου πολίτη με τον χώρο του.
Εγώ: γοητευμένος από την Ομορφιά όπως την εξύμνησαν ο Yeats, o Baudelaire και ο Ελύτης, επηρεασμένος και από τα αρχέτυπα του Jung.
Ο πίνακας: του μεγάλου Nicola Poussin (1648) με τίτλο “Landscape with a Man Running from Serpent”.
Η «Αρκαδία»: μύθος τόπου βουκολικής ευχαρίστησης, όπου οι άνθρωποι ήταν ευσεβείς, ταπεινοί, φιλόξενοι, λάτρευαν τη μουσική και ζούσαν μια απλή ζωή δίπλα στους θεούς, και ακόμα και τα ζώα συμπεριφέρονταν ως πολίτες μιας ιδανικής πολιτείας. Το εσωτερικό πολιτισμικό πρότυπο της «Αρκαδίας» σήμερα αποτελεί κίνητρο αναζήτησης καλύτερης ποιότητας ζωής, καθαρότερου περιβάλλοντος, φυσικής ομορφιάς, ελκυστικότερων τοπίων, ασφάλειας, κοινωνικής συνοχής, κλπ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου